Wereldprimeur in recyclage bij Metallo

Met de opening van deze innovatieve installatie toont het recyclagebedrijf helemaal klaar te zijn voor de toekomst. Voor Dirk Vandenberghe maakt Metallo hiermee haar ambitie waar: 'We bevestigen een wereldwijde voortrekkersrol te spelen op vlak van circulaire economie.'

'Onze regio staat bekend als Flanders Metal Valley', gaat hij verder. 'Dat is historisch zo gegroeid: er is een groot netwerk van bedrijven die met elkaars restmaterialen aan de slag kunnen gaan. Zo ontstaat een waardevolle symbiose. Vlaanderen is daardoor internationaal gezien een pionier in de wereld van recycling. Metallo neemt nu het voortouw en ontwikkelt zelf baanbrekende technologie om laagwaardige, complexe secundaire materialen nog meer in nieuwe grondstoffen om te zetten. Dat toont de toewijding aan onze missie, en ook onze vernieuwingsdrang. De vastberadenheid van onze medewerkers en het lef van onze investeerders maakten deze mijlpaal mogelijk.'

Vandenberghe benadrukt ook het engagement van de medewerkers: 'In minder dan vijf jaar gingen we van idee tot realisatie van het project, waarvan de ontwikkeling om en bij de 40 miljoen euro kostte. De opening van de nieuwe installatie is een ijkpunt in onze bedrijfsgeschiedenis, waar deze generatie medewerkers enorm trots op mag zijn. Samen verlegden we grenzen. Onze plasmaoven is immers uniek: het is de grootste oven ter wereld, van dit specifieke type. De innovatieve installatie brengt ons een stap dichter bij ons doel: de circulaire economie realiseren, door laagwaardige secundaire materialen om te zetten naar hoogwaardige metalen en mineralen.'

Kortom: achter de historische muren van de site in Beerse werkt een gedreven team met spitstechnologie aan innovatie en duurzame waardecreatie.

Appelsienschillen persen

Metallo formuleert zo antwoorden op de fundamentele vragen van onze tijd: hoe gaan we als samenleving om met het schaarser worden van primaire grondstoffen? Hoe kunnen we onze economie circulair en duurzaam organiseren?

Mathias Chintinne, de man die als R&D Manager bij Metallo Group de ontwikkeling en de bouw van de nieuwe plasmaoven mee in goede banen leidde, buigt zich dagelijks over dat soort vraagstukken. Als ingenieur bedenkt hij oplossingen voor uitdagingen als: hoe kunnen we materialen zoveel mogelijk recupereren, zodat ze opnieuw gebruikt kunnen worden?

Chintinne schetst het idee achter de nieuwe plasmaoven aan de hand van een sprekend voorbeeld: 'Vergelijk ons proces met het uitpersen van een appelsien. Stel de appelsien voor als het secundaire materiaal, onze grondstof. Bij Metallo raffineren we de non-ferro metalen uit het secundair materiaal, laat ons zeggen het "sap" uit de appelsien. De schil is het restproduct met een lage metaalinhoud. De appelsienpers is het unieke proces van Metallo waarmee we al jaren slagen om telkens nog wat extra sap uit de appelsienschil te persen. Nu zetten we een radicale volgende stap. Met onze nieuwe installatie zorgen we ervoor dat ook de appelsienschil zélf een waardevol product wordt. Dat deed niemand ons voor.'

Lucht door een bliksem

Om dat op een rendabele manier mogelijk te maken, investeerde Metallo in vernieuwende technologie: een plasmaoven. Maar wat is dat, plasma? Chintinne: 'Plasma ontstaat wanneer een gas ioniseert. Door een energiebron of een elektrische spanning gaan de gasmoleculen splitsen en krijgt het gas andere eigenschappen: het wordt elektrisch geleidend, warmtegeleidend. Men spreekt hier niet meer van een gas, maar van een compleet nieuwe aggregatietoestand: plasma. Bekende voorbeelden zijn neonlampen, bliksem of de zon.'

Ook bij industriële processen wordt plasma al langer gebruikt. Maar niet op de manier en de schaal waarop Metallo het nu doet. Metallo bouwde de grootste non transferred arc plasma oven ter wereld. Dat is een hele mond vol. Chintinne: 'We zorgen voor een continue vlamboog, vergelijk die met een permanente bliksem, en daar blazen we lucht door. Door de bliksem wordt de lucht zeer heet, en gaat ze gedeeltelijk ioniseren. Dit plasma van 5000°C blazen we in de reactor om de metalen te verdampen uit materialen van onze andere processen. Zo worden deze gezuiverd tot bruikbare metalen en mineralen.'

Chintinne geeft drie weloverwogen argumenten om een pioniersrol op te nemen en voor plasmatechnologie te kiezen: 'Ten eerste omwille van de energiebron. De plasmaoven draait, anders dan meer klassieke ovens, op elektriciteit. Zo heeft de installatie het potentieel om op groene energie te draaien, eens de omslag naar hernieuwbare energiebronnen gemaakt is. Ten tweede is deze technologie vandaag rijp om op grote schaal te worden toegepast. Ten derde: plasma heeft de eigenschap dat je heel veel energie samenbalt in een beperkte hoeveelheid gas. Dat wil ook zeggen: je hebt heel weinig gas nodig om veel energie in de oven te pompen. En uiteraard: als je met weinig gas vertrekt dan is de installatie die je nodig hebt een stuk compacter dan bij het verbranden van gas of olie. Hierdoor ligt de investeringskost wat betreft gaszuivering een stuk lager.'

100% natuurlijk

Naast gerecycleerde metalen rolt er ook een ander eindproduct uit de plasmaoven: een synthetisch mineraal, met verschillende toepassingsmogelijkheden. Hier is het van cruciaal belang dat beleidsmakers een goed kader creëren voor de verdere ontwikkeling van de circulaire economie, meent Inge Maes, Directeur Duurzaam Ondernemen bij Metallo Group: 'De aanwezigheid van Vlaams Minister voor Natuur, Omgeving en Landbouw Joke Schauvliege bij de opening van de nieuwe installatie is een mooie erkenning van onze inspanningen. En het toont dat het beleid oog heeft voor de verdere ontwikkeling van de circulaire economie. Dat is nodig, want we zien nog sterke verschillen van sector tot sector. We hanteren - vaak onbewust - verschillende maatstaven wanneer het over recyclage gaat.'

Maes haalt een frappant voorbeeld aan: 'Iedereen weet dat de keuze voor gerecycleerd papier de meest duurzame, milieubewuste optie is. Veel mensen hebben een weloverwogen voorkeur voor gerecycleerd papier met een ecolabel. Maar in de bouwsector gebruiken ze bij voorkeur grind uit de Maas voor het maken van beton. Dat grind zou dan '100% natuurlijk' zijn. Ons synthetisch mineraal kan het grind vervangen, waardoor we niet meer in rivieren moeten baggeren. Op zich is dat dus de meest ecologische keuze. Sensibilisering vanuit het beleid kan helpen om de geesten te doen rijpen.'

'Voor onze planeet is het ook van levensbelang dat we anders gaan denken over termen als afval en grondstof', meent Maes. 'Beleidsmakers staan, samen met ons allemaal, voor de uitdaging: hoe kunnen we ervoor zorgen dat materialen niet verloren gaan? Dat ze niet onnodig als 'afval' worden gecategoriseerd en ergens worden gedeponeerd, maar zoveel mogelijk worden gerecupereerd? Bij Metallo zetten meer dan 500 trotse medewerkers elke dag hun schouders mee onder die missie. Zij hopen dat beleidsmakers blijven werken aan een vruchtbaar kader voor het realiseren van een duurzame, circulaire economie.'